Wycieczka do Parku Krajobrazowego im. gen. Dezyderego Chłapowskiego

6 czerwca 2016r. dla uczniów kl. 4-6 SP w Skarszewie pod opieką pani M.Raniś odbyła się wycieczka do Parku Krajobrazowego im. gen. Dezyderego Chłapowskiego w celu przybliżenia młodzieży walorów  unikatowego w skali kontynentu krajobrazu kulturowego i rolniczego  ukształtowanego w połowie XIX wieku przez ówczesnego gospodarza tych ziem   gen.  Dezyderego Chłapowskiego. Rolniczy krajobraz, który tu stworzył  opierał się na rozbudowaniu gęstej sieci zadrzewień śródpolnych oraz drobnych zbiorników wodnych, a także przeprowadzeniu głębokich zmian w systemie uprawy roli. 

         Park Krajobrazowy im. gen. Dezyderego Chłapowskiego obejmuje wieś Turew oraz kilkanaście sąsiednich miejscowości. Park ma powierzchnię 17 200 ha i został założony w 1992 r. Rolą tego parku jest propagowanie nowoczesnego zrównoważonego rolnictwa w optymalnie ukształtowanym krajobrazie. Jest to obszar, w którym dominującą rolę odgrywa rolnictwo.

 Turew.

         W  1730 r. Władysław Radomicki sprzedał Turew Ludwikowi Chłapowskiemu, która w rękach rodziny Chłapowskich pozostała do 1939 r. Po wojnach napoleońskich Turew od ojca Józefa odkupił Dezydery Chłapowski (1788-1879), oficer napoleoński, generał z powstania listopadowego, szwagier gen. J.H. Dąbrowskiego i Wielkiego Księcia Konstantego. W 1812 r. w Turwi gościł Napoleon. Latem 1831 r. najprawdopodobniej przebywał tutaj Adam Mickiewicz.

         Dezydery Chłapowski, adiutant Napoleona, obejmując rodzinny majątek nie miał pojęcia o gospodarowaniu na roli. Dlatego pojechał do Anglii, by uczyć się od najlepszych. Po powrocie, w 1819 roku,  w swoim majątku zaczął stosować najnowocześniejsze metody i specjalnie sprowadzane maszyny. 

Pałac w Turwi

         Pałac początkowo późnobarokowy, obecnie o charakterze budowli wielofazowej, zaczęto wznosić w latach 40-tych XVIII w. dla Ludwika Chłapowskiego, a budowę kontynuował jego syn Stanisław. Pałac został zbudowany na wzór pałacu w Czempiniu. Przebudowany około 1780 r. oraz w latach 1820-1830 przez Dezyderego Chłapowskiego w stylu neogotyckim.

          W  dawnym  pałacu gen. Chłapowskiego w Turwi mieści się dziś  Stacja  Badawcza  Zakładu Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk opracowująca naukowe podstawy nowoczesnego rolnictwa opartego na ekologicznych zasadach  funkcjonowania przyrody. Teren Parku do realizacji takiego modelu nadaje się idealnie. Wielu  tutejszych  mieszkańców do dziś gospodaruje na gruntach, które  ich  pradziadkowie otrzymali od gen. Chłapowskiego na mocy  aktów  uwłaszczeniowych.  Stąd  wciąż  żywa  jest tu tradycja pielęgnowania  krajobrazu  i  "uzupełniania"  go.

         Przy pałacu kaplica neogotycka NMP Niepokalanie Poczętej, wybudowana w latach 1846-1847, połączona na poziomie pierwszego piętra z pałacem gankiem wspartym na arkadzie.

         Park krajobrazowy (pow. 21,9 ha), pierwotnie francuski, przekształcony przez Augustyna Denizota w park angielski w latach 1860-70, dziś w dużej części leśny, 40 drzew o wymiarach pomnikowych (m.in. oglądaliśmy dąb Dezydery o obwodzie 780 cm).


         Dzięki zachowanym do dziś starym zadrzewieniom, mikroklimatowi, bogactwu roślin i zwierząt tu występujących Park ten należy nie tylko do bardzo cennych, ale i urokliwych zakątków Wielkopolski. Wśród roślin chronionych spotkać tu można m.in. listerię jajowatą, konwalijkę dwulistną, lilię złotogłów, dzwonek szerokolistny, pierwiosnek lekarski. Pośród starych zadrzewień i podworskich parków żyją m.in. liczne chrząszcze, coraz rzadsza w Polsce pszczoła  -  porobnica  murarka,  rzadki  pająk tygrzyk paskowany, 12 spośród 18 gatunków płazów żyjących w Polsce, gniazduje tu 76 gatunków ptaków. Ostoją ptactwa wodnego jest Rów Wyskoć, na terenie którego spotkać można m.in. żurawie, bąki, rycyki, wodniczki i remizy.  Na  podmokłych  łąkach  rosną  rzadkie  rośliny,  m.in. gnidosz   błotny,  szczaw  błotny,  osoka  aloesowata, storczyk krwisty, fiołek mokradłowy.

 

                                                                                                                                             Monika Raniś